"เรียนอย่างไรให้ประสบความสำเร็จในมหาวิทยาลัยเปิด"

บทความ : เรียนอย่างไรให้ประสบความสำเร็จในมหาวิทยาลัยเปิด

โดย กฤชศุลี ทองเนียม  4561500051
นักศึกษาปริญญาเอก คณะนิเทศศาสตร์ มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช รุ่น 5
วันที่ 8 ตุลาคม 2556

  

บทคัดย่อ        

ปัจจุบันประชาชนทุกระดับและทุกภูมิภาคของประเทศไทย สามารถเข้าถึงระบบการศึกษาในระดับอุดมศึกษาได้อย่างทั่วถึง โดยการสนับสนุนของรัฐบาลที่จัดให้มีระบบการศึกษาที่มีการเรียนการสอนแบบทางไกลและการเรียนผ่านระบบออนไลน์ ที่เรียกกันว่า มหาวิทยาลัยเปิด เช่น มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช  และด้วยความไม่คุ้นเคยในรูปแบบการเรียนการสอนของระบบเปิด ที่ผู้เรียนกับผู้สอนไม่ได้พบเห็นหน้ากัน ดังนั้นนักศึกษาที่ได้เข้าสู่ระบบการเรียนการสอนทางไกล จึงต้องมีความพยายามในการปรับตัว ปรับใจ ปรับเปลี่ยนพฤติกรรม ปรับทัศนคติ และเตรียมความพร้อมของตนเองในทุกๆด้าน ทั้งการเตรียมพร้อมก่อนการเรียน ได้แก่ การเตรียมตนเองทั้งร่างกายและจิตใจ การจัดหาแหล่งเงินทุน การจัดสรรเวลา  การเตรียมความรู้ ความชำนาญ เช่น ความรู้ในสาขาวิชาที่เรียน การใช้ภาษาต่างประเทศ ทักษะการฟัง พูด อ่าน เขียน และการเตรียมความพร้อมด้านการใช้เทคโนโลยีการสื่อสาร  ตลอดจนการปฏิบัติระหว่างการเรียน ได้แก่ รู้จักวิธีการเรียน  สื่อสารกับอาจารย์และเพื่อนร่วมเรียน สร้างนิสัยการเรียนที่ดี รู้แหล่งข้อมูลทางการศึกษา และสร้างความรักสามัคคีในหมู่คณะ ทั้งนี้เพื่อให้นักศึกษาสามารถก้าวสู่ความสำเร็จในการเรียนในระบบทางไกลของมหาวิทยาลัยเปิดได้ตามเจตนารมณ์ 

Abstract

                Currently, people all level in everywhere can be accessed to the educational system. By the fully support of government, the remote education via online system have been established as an open university such as Sukhothai Thamathirat university. Because of the unfamiliar of this type of education in open system, not a face-to-face environment, students have to adapt and change their behavior and attitude. The student should emphasized on preparation of mind & body, time management, knowledge and expertise in the field of the related subjects, foreign language, skill of listening - reading - writing - speaking and communication technology. Furthermore, the practice during class also need to be prepared such as learning methedology, communicating with the Instructor and the students, a good study habits, knowing Educational Resources and Enhancing Unity among the Faculty.  The mentioned preparation should be useful for students in distance learning system of Open University and online learning to use as preparation guidelines before and during classes to proudly complete education.

 

           นับเป็นความพยายามของรัฐบาล ในการที่จะขยายโอกาสการศึกษาระดับอุดมศึกษาแก่ประชาชนให้ทั่วถึงมากที่สุด โดยการจัดการศึกษาที่ให้สถานศึกษารับนักเรียนไม่จำกัดจำนวนและไม่มีชั้นเรียน ใช้การจัดการเรียนการสอนแบบทางไกล โดยผู้ศึกษาต้องเรียนรู้ด้วยตนเองจากเอกสารการเรียนต่างๆที่มหาวิทยาลัยจัดทำขึ้น โดยมีการวัดแต้มประเมินความรู้ต่างไปจากมหาวิทยาลัยปิดแต่ยังคงมีคุณภาพมาตรฐานเท่าเทียมกัน

สถาบันอุดมศึกษาที่จัดการศึกษาเช่นนี้เรียกว่า มหาวิทยาลัยเปิด (Open University) หรือบ้างก็เรียกกันว่า ตลาดวิชา ปัจจุบันในประเทศไทยมีมหาวิทยาลัยเปิดของรัฐเพียงแห่งเดียวที่เปิดสอน คือ มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช (พ.ศ. 2521) โดยมหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราชจัดการเรียนการสอนแบบทางไกล และมีมหาวิทยาลัยเอกชนหลายแห่งเปิดทำการสอนในระบบออนไลน์ด้วย เช่น มหาวิทยาลัยพิษณุโลกมหาวิทยาลัยรังสิต สถาบันรัชต์ภาคย์ เป็นต้น นอกจากนั้นยังมีโครงการความร่วมมือของมหาวิทยาลัยแห่งในการจัดการศึกษาทางไกล ผ่านระบบออนไลน์ ในชื่อ มหาวิทยาลัยไซเบอร์ไทย (ที่มา : Wikipedia.org)

ระบบการเรียนการสอนทางไกล เป็นระบบการเรียนการสอนในระบบเปิดที่ไม่มีชั้นเรียน ไม่ได้เข้าเรียนเป็นรายวิชา ผู้เรียนและผู้สอนอยู่ห่างไกลกัน แต่สามารถมีกิจกรรมการเรียนการสอนร่วมกันได้โดยอาศัยสื่อประสม ได้แก่ สื่อออนไลน์ สื่อสิ่งพิมพ์ สื่อทางไปรษณีย์ วิทยุกระจายเสียง วิทยุโทรทัศน์ และผู้เรียนผู้สอนมีโอกาสพบกันอยู่บ้าง อาทิ การสอนเสริมพิเศษ การจัดสัมมนาวิชาการ ฯลฯ ณ ศูนย์บริการการศึกษาเท่าที่จำเป็น ผู้เรียนจะใช้วิธีการค้นคว้าหาความรู้และเรียนด้วยตนเองเป็นส่วนใหญ่ตามหลักสูตรการเรียนการสอนของแต่ละสาขาวิชา
               ด้วยระบบการเรียนการสอนของไทยในอดีตที่ผ่านมาเป็นการเรียนการสอนในระบบปิด ผู้เรียนกับผู้สอนมีโอกาสได้ทำการสื่อสารกันแบบตัวต่อตัว สามารถสอบถามโต้ตอบกันได้อย่างทันทีทันใด  แตกต่างจากการเรียนการสอนในระบบเปิดดังที่กล่าวมาแล้ว ซึ่งสร้างความไม่คุ้นเคยในรูปแบบการเรียนการสอนให้กับนักศึกษาของไทยเป็นอย่างมาก เมื่อเป็นดังนี้ นักศึกษาที่ได้เข้าเรียนเป็นส่วนหนึ่งในระบบการเรียนการสอนทางไกลแล้ว จึงต้องมีความพยายามในการปรับตัว ปรับใจ ปรับเปลี่ยนพฤติกรรม ปรับทัศนคติ และเตรียมความพร้อมของตนเองในทุกๆด้าน โดยผู้เขียนมีข้อเสนอแนะเพื่อให้นักศึกษาสามารถก้าวไปสู่ความสำเร็จในการเรียนในระบบทางไกลของมหาวิทยาลัยเปิดได้ตามเจตนารมณ์  ดังนี้ 

การเตรียมพร้อมก่อนการเรียน

1)            การเตรียมตนเอง

ในการเริ่มต้นทำสิ่งใดสักอย่าง สิ่งแรกที่ต้องปฏิบัติก็คือ

การเตรียมใจ ให้มีความพร้อมในการต่อสู้กับสิ่งต่างๆโดยเฉพาะกับเรื่องการเรียน นักศึกษาจะต้องมีเป้าหมายในการเรียนที่ชัดเจน มีใจรักในสิ่งที่จะเรียน มีความมุ่งมั่นตั้งใจ ไม่ย่อท้อต่ออุปสรรคและปัญหาต่างๆที่ต้องเผชิญ มีความอดทนและอดกลั้นกับการมานะบากบั่นในการเรียน เพื่อเป้าหมายความสำเร็จที่รออยู่ข้างหน้า

การเตรียมร่างกาย  ต้องดูแลสุขภาพให้มีความแข็งแรงสมบูรณ์ เพื่อความพร้อมในการเรียนได้อย่างต่อเนื่อง อันนี้หมายความรวมถึงสุขภาพใจด้วย ที่ต้องไม่เรียนจนหักโหมส่งผลให้สุขภาพจิตเสีย สุขภาพร่างกายก็เสื่อมโทรม หมั่นออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ นอกจากจะทำให้แข็งแรงแล้วยังช่วยผ่อนคลายลดความตึงเครียดได้อีกด้วย

2)            การเตรียมจัดหาแหล่งเงินทุน

สำหรับเรื่องนี้ก็เป็นเรื่องสำคัญมากอีกเรื่องหนึ่ง นักศึกษาต้องจัดหาแหล่งเงินทุนให้เพียงพอสำหรับการเรียนจนจบตลอดหลักสูตร ไม่ว่าจะเป็นทุนทรัพย์ส่วนตัวหรือการขอแหล่งอุดหนุนเงินทุนสำหรับการเรียนในระดับต่างๆก็ตาม ทั้งนี้เพื่อจะได้ไม่ทำให้การเรียนหยุดชะงักหรือต้องล้มเลิกการเรียนกลางครันเพราะทุนหมด หรืออาจทำให้การเรียนยือเยื้อออกไปหลายปีมากกว่าระยะเวลาที่กำหนด

3)            การเตรียมจัดสรรเวลา

การเรียนในมหาวิทยาลัยเปิด เป็นการเรียนที่ต้องเรียนด้วยตนเองเป็นส่วนใหญ่ ทำให้ต้องใช้เวลากับการค้นคว้าตำราเพิ่มเติม ดังนั้นจึงต้องพยายามจัดสรรเวลาสำหรับกิจกรรมในด้านต่างๆให้เหมาะสมและสมดุล ทั้งด้านการเรียน การงาน ครอบครัว และเวลาส่วนตัว ที่สำคัญต้องพยายามทำความเข้าใจกับบุคคลแวดล้อมที่เกี่ยวข้องเพื่อสร้างความเข้าใจร่วมกัน จะได้ไม่เกิดปัญหาใดๆตามมา

4)            การเตรียมความรู้ ความชำนาญ

เมื่อตัดสินใจเลือกเรียนในสาขาที่สนใจใดๆก็ตาม ต้องมีการเตรียมความรู้ ทักษะความชำนาญเพียงพอที่จะไม่ก่อให้เกิดอุปสรรคในการเรียน อันเนื่องมาจากความไม่รู้ในเรื่องนั้นๆ ดังนั้นนักศึกษาจึงต้องสร้างให้มีพื้นฐานด้านต่างๆที่ใช้ประกอบการเรียนในสาขาวิชาของตนเอง รวมทั้งต้องหาความรู้รอบตัวไว้ด้วย ได้แก่

·       พื้นฐานความรู้ในสาขาวิชาที่เรียนและวิชาที่เกี่ยวข้อง

สำคัญมาก เมื่อไม่มีความรู้ที่เป็นพื้นฐานในสาขาวิชาที่เรียน ก็ต้องพยายามค้นคว้าหาความรู้ให้มากขึ้น

·       พื้นฐานภาษาต่างประเทศ เช่น ภาษาอังกฤษ

การเรียนในปัจจุบันต้องเชื่อมโยงกับการค้นคว้าแหล่งข้อมูลจากต่างประเทศ เช่น ตำรา หรืองานวิจัย ซึ่งถ้าไม่มีความรู้ด้านภาษาอังกฤษก็จะทำให้เสียโอกาสในการเข้าถึงข้อมูลและการใช้สื่อเทคโนโลยีต่างๆ

·       เสริมทักษะ การฟัง-การอ่าน -การเขียน -การพูด

ในการเรียนระดับอุดมศึกษาต้องใช้ทักษะในการอ่าน การฟังเนื้อหาวิชา เพื่อนำข้อมูลมาประมวลแล้วเขียนออกมาเป็นการทำรายงาน การทำการวิจัย การเขียนบทความเชิงวิชาการ เป็นต้น นอกจากนี้ยังต้องใช้ทักษะในการพูดเพื่อนำเสนอผลงานของตนเองทั้งต่ออาจารย์ เพื่อน หรือสาธารณะ   

5)            การเตรียมเทคโนโลยีการสื่อสาร    

ปัจจุบันเป็นสังคมแห่งยุคดิจิตอล มีการใช้เทคโนโลยีผนวกเข้ากับการใช้ชีวิตประจำวัน การดำเนินธุรกิจ ตลอดจนการเรียนการสอนในทุกระบบต้องอาศัยเทคโนโลยีการสื่อสารทั้งนั้น เช่น เครื่องคอมพิวเตอร์ โทรศัพท์มือถือ สมาร์ตโฟน ฯลฯ เพื่อความรวดเร็วคล่องตัวในการติดต่อสื่อสารและสืบค้นข้อมูล เป็นต้น ดังนั้นนักศึกษาจึงต้องมีอุปกรณ์การสื่อสารเพื่อประกอบการเรียน รู้จักเทคโนโลยีการสื่อสารและใช้ให้เป็น

การเตรียมพร้อมระหว่างการเรียน

1)            รู้จักวิธีการเรียน 

ต้องเอาใจใส่ในการเรียนสม่ำเสมอ  ติดตามข้อมูลข่าวสารจากมหาวิทยาลัยและอาจารย์ผู้สอนอย่างต่อเนื่องเพื่อให้ไม่พลาดเรื่องราวต่างๆที่อาจเกิดขึ้นหรือมีการเปลี่ยนแปลงใดๆ มีวินัยในการเรียน โดยการจัดตารางเรียนของตนเองให้เหมาะสม มีการจัดลำดับความสำคัญก่อนหลัง และต้องมีความรับผิดชอบในการเรียน เช่น ทำงานด้วยความถูกต้องตามหลักวิชาการ  ส่งงานที่กำหนดให้ครบถ้วนและทันตามเวลา เป็นต้น

2)            สื่อสารกับอาจารย์ผู้สอน

ในการเรียนทางไกล การพบกับระหว่างนักศึกษากับอาจารย์ผู้สอน จะเป็นการติดต่อสื่อสารกันทางสื่อออนไลน์หรือทางโทรศัพท์ นักศึกษาจะต้องพยายามไม่ให้หลุดการติดต่อและการมีส่วนร่วมต่างๆ เพราะจะทำให้นักศึกษาไม่ได้รับความรู้หรือข้อมูลใดๆที่สำคัญและเป็นประโยชน์กับการเรียน

3)            สื่อสารกับเพื่อนเรียน

 เช่นเดียวกัน ในการเรียนระบบเปิดนี้ นักศึกษาจะต้องสร้างเครือข่ายเพื่อนร่วมเรียนด้วยกัน อาจจะใช้เทคโนโลยีการสื่อสารเข้าช่วย เพื่อการปรึกษาหารือ ถ่ายทอดข้อมูล แลกเปลี่ยนเรียนรู้ซึ่งกันและกัน ตลอดจนร่วมแชร์ความคิดเห็นในการเรียน และนักศึกษาอาจต้องทำกิจกรรมกลุ่มร่วมกัน ไม่มีใครสามารถเรียนคนเดียวได้สำเร็จ และควรจะหาเวลาเข้ากลุ่มทำกิจกรรมนอกหลักสูตรหรือร่วมสันทนาการกับเพื่อนๆบ้าง คนที่จะประสบความสำเร็จโดยแท้จริงนอกเหนือจากเรียนเก่ง IQ สูงแล้ว ยังต้องมี EQ สูงด้วย

4)            สร้างนิสัยการเรียนที่ดี

มีการสร้างตารางการเรียนเพื่อใช้เป็นแนวทางในการเรียน มีการจดบันทึกจากการอ่านและค้นคว้าข้อมูลอย่างมีระเบียบเป็นขั้นเป็นตอน ไม่สร้างนิสัยผัดวันประกันพรุ่ง ซึ่งจะทำให้การเรียนหรืองานที่ต้องทำคั่งค้าง เมื่อจวนเวลาถึงกำหนดส่งก็จะทำไม่ทันหรือได้ผลงานที่ไม่มีคุณภาพ เป็นต้น

5)            เรียนรู้แหล่งข้อมูลทางการศึกษา

สิ่งสำคัญอีกประการหนึ่งก็คือ การรู้จักแหล่งข้อมูลเพื่อการค้นคว้าหาความรู้ทางวิชาการประกอบการเรียน เนื่องด้วยการเรียนระบบทางไกลผู้เรียนต้องศึกษาด้วยตนเอง   แหล่งเรียนรู้จึงเป็นสิ่งสำคัญที่นักศึกษาต้องรู้และเข้าให้ถึง ไม่ว่าจะเป็นห้องสมุดของสถานศึกษา เครือข่ายสถานศึกษาและความรู้ผ่านสื่อออนไลน์ต่างๆ

6)            สร้างความรักสามัคคีในหมู่คณะ

การเรียนในระดับอุดมศึกษาไม่ได้เป็นการเรียนที่ต้องแย่งชิงตำแหน่งกัน หากแต่ต้องช่วยกันเรียน ถ้อยทีถ้อยอาศัยกัน ช่วยเหลือเกื้อกูลกัน ให้กำลังใจกัน มีความรักใคร่สามัคคีกลมเกลียวในระหว่างหมู่เพื่อนฝูง

จากข้อเสนอแนะที่กล่าวมาข้างต้น คงพอที่จะเป็นประโยชน์ให้นักศึกษาที่อยู่ในระบบการเรียนทางไกลของมหาวิทยาลัยเปิดและการเรียนผ่านระบบออนไลน์ต่างๆ ใช้เป็นแนวทางปฏิบัติในการเตรียมความพร้อมก่อนการเรียนและระหว่างการเรียน เพื่อไขว่คว้าหาความสำเร็จในการจบการศึกษาดังที่มุ่งหวังได้อย่างภาคภูมิใจ และที่สำคัญที่สุดเหนือสิ่งอื่นใดทั้งปวง นักศึกษาต้องหมั่นให้กำลังใจตนเองอยู่เสมอ สร้างแรงกระตุ้นให้กับตนเอง ให้มีความมานะพยายาม ไม่ท้อถอย เพราะไม่มีใครคนใดจะช่วยเหลือเราได้ ความสำเร็จนั้นเป็นเรื่องเฉพาะตนของแต่ละคน  ใครทุ่มเทมากน้อยเพียงใดก็ย่อมได้รับผลที่แตกต่างกัน ดังสุภาษิตไทยที่ว่า...   “ ความพยายามอยู่ที่ไหน  ความสำเร็จอยู่ที่นั่น ”